Ipno-féuse
Cratoneuron filicinum
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne fougère.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo de taio mejano (> 6 cm), e de coulour quouro verdo sourno, quouro verdo à jaunasso, trachis sus li roco cauquiero bagnado, lou sòu, li souco d'aubre o enca lou bos pourri. Porto de fueio triangulàri e dentado emé uno larjo costo que s'acabo au bout ; li fueio di ramèu soun mai en daio. Au microuscope li celulo de la baso e alàri, fragilo, soun grandarasso e di proun claro. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé l'ipno-chanjadisso e d'àutri meno dóu gènre Palustriella que trachisson dins lou meme relarg e qu'an pamens si fueio plecado. Vèire peréu Ctenidium e Hygroamblystegium, ...
Port : Pluroucarpo
Taio : 6 à 10 cm
Fueio : 1 à 1,8 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cratoneuron
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
- Sòu bagna
- Bos pourri
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Cratoneuron filicinum (Hedw.) Spruce, 1867
(= Amblystegium filicinum (Hedw.) De Not., 1867 = Hypnum filicinum Hedw., 1801 )
Coucoumbre
Trollius europaeus
Ranunculaceae
Àutri noum : Làudio, Lóudio, Pairoulet.
Noms en français : Trolle d'Europe, Boule d'Or.
Descripcioun :Lou coucoumbre (en Ubaio, J.R. Fortoul, op.cit.) o laudìo e paroulet (en Tiniò, J.L. Domenge, op.cit.) es uno meno de gros boutoun d'or que trachis dins li prado de mountagno.
Usanço :Es uno planto empouisounanto qu'a pouscu servi en Russìo coume remèdi (vèire çai-souto). Au nostre es uno di flour, emé li péuno, à èstre acampado pèr li fèsto, la Festo-Diéu en Ubaio e pèr Marìo en Tiniò : Èro culi "en Uiou en li prat d'Araminos, à l'ibac". Se metié de bouquet "à l'autar de la Madono al mes de mai" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61)
.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trollius
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Trollius europaeus L., 1753